Na de bevalling weer aan het werk: de rechten en plichten op een rij

Na de bevalling weer aan het werk: de rechten en plichten op een rij

Eindelijk is het dan weer zo ver. Na het bevallingsverlof en eventueel ouderschapsverlof gaat de werknemer weer aan het werk. Voor veel kersverse moeders een spannende tijd. De Arbeidstijdenwet bevat enkele speciale regels waarin rekening wordt gehouden met het moederschap in relatie tot het werk. Volgens deze regels moet een werkgever het werk voor een pas bevallen werknemer zodanig inrichten, dat hij rekening houdt met haar specifieke omstandigheden. In deze blog zetten we de rechten en plichten na bevallingsverlof voor je op een rij.

Voedingsrecht

De eerste 9 maanden na de bevalling heeft een werknemer een voedingsrecht onder werktijd. Dit voedingsrecht geldt zowel voor het geven van borstvoeding, als voor het afkolven van moedermelk. De werknemer mag hier zo vaak als nodig gebruik van maken. Het mag in totaal maximaal ¼ van haar werktijd per dienst of werkdag in beslag nemen. De werkgever is verplicht deze tijd loon door te betalen.

Het voedingsrecht brengt ook met zich dat een werkgever een speciale ruimte aan moet bieden voor het kolven en/of voeden. Zo’n ruimte wordt ook wel ‘kolfruimte’ genoemd. Niet iedere ruimte is geschikt. Een kolfruimte moet aan de volgende eisen voldoen:

• de ruimte moet voldoende privacy bieden;

• in de ruimte moet een bed of rustbank staan;

• de ruimte moet van binnenuit afsluitbaar zijn;

• de ruimte moet een goede temperatuur hebben;

• de ruimte moet voldoende rustig en afgezonderd zijn;

• in de ruimte moet een goedwerkende koelkast staan;

• de ruimte moet de mogelijkheid bieden om flessen te steriliseren of goed te reinigen;

• de ruimte moet voldoende verse lucht en voorzieningen voor klimaatbeheersing bieden;

• in de ruimte mag geen risico zijn op de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen en verontreinigingen.

  
  

💡Tip:

Overweegt een werknemer voor of tijdens haar verlof om gebruik te maken van haar voedingsrecht? Inventariseer dan of er een eventuele ruimte beschikbaar is op het werk en of deze voldoet aan bovenstaande eisen.  Doe dit zo snel mogelijk, in ieder geval ruim voor het einde van het bevallingsverlof en/of aanvullend ouderschap. Zo kan de werkgever op tijd aanpassingen doen.

Aangepaste werktijden

Tijdens, maar ook tot 6 maanden na de bevalling heeft een werknemer recht op aangepaste werktijden. Een werknemer mag een werkgever vragen om:

• extra pauzes (maximaal 1/8e deel van haar dagelijkse werktijd);

• een geschikte, afsluitbare ruimte om te rusten (met bed of rustbank);

• vrijstelling van overwerk en nachtdiensten (behalve als de werkgever de noodzaak kan aantonen); 

• regelmatige werktijden en rusttijden.

Een werkgever mag zijn werknemer tot 6 maanden na de bevalling slechts verplichten tot:

• maximaal 10 uur werken per dienst;

• maximaal gemiddeld 50 uur per week te werken in een periode van 4 weken;  

• maximaal gemiddeld 45 uur per week te werken in een periode van 16 weken.

  
  

Recht op aangepast werk

Een zwangerschap en bevalling hebben een grote impact op het lichaam van een vrouw. Niet alleen tijdens de zwangerschap, maar ook in de maanden na de bevalling moet hiermee rekening worden gehouden. Fysieke belasting moet daarom zoveel als mogelijk worden beperkt. Er gelden dan ook extra regels voor tillen en bukken voor een pas bevallen werknemer. Werkgevers en werknemers hebben daarin beide een verantwoordelijkheid.

Kan een werkgever mogelijke gevaren niet of onvoldoende wegnemen in de eerste 6 maanden na de bevalling? Dan heeft de werknemer ook recht op aangepast werk.

💡Tip:

Werkt de werknemer in een branche waarin fysieke belasting veel voorkomt? Controleer dan vooraf of er extra regels gelden voor fysieke belasting, bovenop de wettelijke regels. Vaak hebben bedrijven in die branches een zogenoemde ‘arbocatalogus’ waarin deze extra regels staan.

Betaald en onbetaald ouderschapsverlof

Naast bovengenoemde heeft een werknemer ook recht op betaald en onbetaald ouderschapsverlof na haar bevalling. Hierover meer in ons blog ‘Alles wat je wilt weten over het ouderschapsverlof.’

In overleg over de praktische invulling

Voor bovenstaande rechten geldt in principe dat werknemer en werkgever deze in gezamenlijk overleg verder praktisch moeten invullen. Lukt dit niet of heb je vragen? Neem dan contact op met een van onze arbeidsrechtjuristen voor advies.

 Auteur: Amy van de Langenberg